Tác dụng phụ của xạ trị

Dưới đây là tác dụng phụ mà các bệnh nhân thường gặp khi xạ trị:

Tác dụng phụ mà ai cũng biết khi xạ trị đó là rụng tóc, Điều này có thể giải thích là do phương pháp xạ trị làm hủy hoại tế bào nhanh chóng, trong đó có chân tóc khiến tóc bị rụng. Tình trạng này có thể kéo dài trong 2-3 tuần sau lần xạ trị đầu tiên.

Thứ 2 là buồn nôn hoặc nôn mửa: Buồn nôn và thỉnh thoảng nôn có thể xảy ra với phương pháp xạ trị này nhưng thường có thể được kiểm soát tốt bằng các viên thuốc chống nôn. Một số bệnh nhân cảm thấy buồn nôn trong vài giờ sau mỗi lần điều trị. Bạn có thể thấy rằng việc điều trị khi bụng đói và tránh thức ăn trong 1 - 2 giờ sau đó có thể giúp giảm buồn nôn.

Mệt mỏi là tác dụng phụ thứ 3, điều này thì chắc chắn rồi ạ, Lý do là vì xạ trị không chỉ diệt tế bào ung thư mà còn ảnh hưởng đến các tế bào lành. Cảm giác mệt mỏi sẽ kéo dài và có thể nặng hơn nếu bệnh nhân tiếp tục xạ trị. Ngoài ra, những căng thẳng áp lực về tinh thần ở bệnh nhân đang mắc căn bệnh mãn tính nặng là bệnh ung thư cùng với quá trình di chuyển đến bệnh viện điều trị hằng ngày cũng cũng là nguyên nhân đáng kể gây nên tình trạng mệt mỏi.

Tác dụng phụ đối với da, Các biểu hiện trên da xuất hiện khi xạ trị gồm khô, ngứa, phát ban, đỏ, sẫm màu, phồng rộp, nứt... thường xuất hiện khi bệnh nhân bắt đầu điều trị khoảng 3 đến 4 tuần. Đây là một phản ứng bình thường khi xạ trị, do tác dụng của tia xạ lên tế bào da. Tình trạng viêm da sẽ nặng hơn khi bệnh nhân tiếp tục xạ trị và cải thiện sau khi ngưng xạ khoảng 4 đến 8 tuần. Bệnh nhân khi xạ trị nên tránh dùng nước hoa, chất khử mùi và thuốc bôi trên da có chứa cồn hoặc nước hoa. Ngoài ra cũng nên tránh bột phấn trừ phi đã được bác sĩ đồng ý.

Tác dụng phụ về tai, Bạn có thể thấy rằng thính giác của bạn bị ảnh hưởng bởi việc điều trị. Điều này có thể là do sưng ở tai do điều trị và chỉ xảy ra nếu một phần của tai nằm trong khu vực điều trị. Tuy nhiên, đó là một hiệu ứng tạm thời, có thể mất đi một vài tháng sau điều trị. Bên trong tai cũng có thể bị ngứa. Nó và có thể khô một chút. Đây là một phản ứng bình thường. Tai bạn sẽ ổn định trở lại sau ba hoặc bốn tuần, khi việc điều trị kết thúc.

Tác dụng phụ thứ 6, đối với miệng và họng: Viêm miệng, làm khô miệng và mất vị giác có thể là do tia xạ làm tổn thương các tế bào niêm mạc vùng họng miệng, các tuyến nước bọt và các nhú vị giác bên trong miệng. Thông thường tình trạng viêm niêm mạc và mất vị giác sẽ cải thiện sau khi ngưng xạ khoảng 4 đến 8 tuần. Tình trạng khô miệng có thể cải thiện chậm hơn và trong một số trường hợp bệnh nhân có thể bị giảm tiết nước bọt lâu dài do tuyến nước bọt bị tổn thương không hồi phục do xạ trị.

Tác dụng phụ đối với não, Xạ trị trên một phạm vi lớn trong não đôi khi có thể gây thay đổi chức năng não có thể dẫn đến mất trí nhớ, giảm khả năng nhận thức, giảm ham muốn tình dục hoặc thích ứng kém với khí hậu lạnh. Người bệnh cũng có thể gặp những triệu chứng như buồn nôn, loạng choạng, thay đổi thị giác. Thông thường những triệu chứng này chỉ là thứ yếu nếu so với những triệu chứng gây ra bởi u não, nhưng chúng có thể gây phiền phức ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt hằng ngày.

Tác dụng phụ thứ 8, Khi xạ trị ở ngực, phổi có thể bị ảnh hưởng. Thay đổi sớm có thể gặp là giảm lượng surfactant, là một chất của phổi giúp đường dẫn khí được mở thông thoáng. Giảm surfactant làm cho phổi không thể nở ra hết mức được gây thở ngắn hoặc ho. Tùy thuộc vào vị trí xạ trị, một số bệnh nhân còn có thể thấy khó nuốt. Ngoài ra xơ hóa phổi cũng là một tác dụng phụ nếu có một vùng lớn ở phổi tiếp xúc với phóng xạ.

Tác dụng phụ thứ 9 đối với cơ quan sinh dục: Xạ trị ở tinh hoàn có thể gây mất khả năng sản xuất tinh trùng vĩnh viễn cho nam giới. Trừ trường hợp điều trị ung thư tinh hoàn, còn trong các trường hợp khác tinh hoàn thường sẽ được bảo vệ khỏi phóng xạ bằng cách dùng một tấm giáp che chắn.

Đối với nữ giới, bảo vệ buồng trứng khi xạ trị ở bụng sẽ khó hơn. Nếu cả 2 buồng trứng đều bị tiếp xúc với phóng xạ, bệnh nhân sẽ mất khả năng sinh sản vĩnh viễn cùng với hiện tượng mãn kinh sớm. Tránh cho 1 buồng trứng tiếp xúc phóng xạ có thể ngăn ngừa được tác dụng phụ này.

Nội dung trên đây là một số tác dụng phụ của xạ trị mà chúng tôi điểm qua, không phải bệnh nhân nào khi xạ trị cũng xuất hiện tất cả các tác dụng phụ này, còn tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh và mức độ xạ trị. Nếu bản thân bệnh nhân e ngại về đau đớn cũng như tác dụng phụ của xạ trị đem lại, thì có thể tìm hiểu và nghiên cứu về phương pháp điều trị ung thư của đông y, rất lành tính.